De coronacrisis en posttraumatische groei

Ik vraag me de laatste dagen af hoeveel mensen er emotioneel diep geraakt zijn door het corona virus. Het gaat dan niet alleen om het ongemak en de stress van lege schappen in de winkel en de angst voor ziekte. Ik vraag me af hoe het is voor de mensen die een oorlog hebben mee gemaakt en de crisissfeer voelen, de mensen met smetvrees of met een auto-immuun ziekte, de mensen die hun bedrijf failliet zien gaan en de mensen die een door het virus getroffen geliefde in isolatie alleen moeten laten. Hoe zou het zijn voor de verpleegkundige die ondanks de voorschriften, toch de hand van een stervende heeft vastgehouden zodat deze niet helemaal alleen stierf?

Het is belangrijk om het leed en de pijn te erkennen van wat er gebeurt, en dat helemaal te mogen omarmen. Maar er is ook een andere kant. Niet aan de oppervlakte van het dagelijkse ik-bewustzijn, maar meer in de diepte. Het is de diepte in jezelf die wil dat je wakker wordt naar wie je echt en ten diepste bent. Het is de zingevende dimensie, de dimensie die ons allen met elkaar verbindt en waarin we de Ene zijn. En van daar uit komt de ‘wake-up call’.

Zingeving is niet persoonlijk. Je kunt zin in het leven hebben, of niet. Dat laatste heet dan depressie. Maar zingeving ontstaat alleen op een dieper – of hoger – niveau, dáár waar we ons met elkaar verbonden weten. Daarom is het zo belangrijk dat we verbinding met elkaar maken – en dat is wat ik op dit moment veel om me heen zie gebeuren. Juist het creëren van fysieke afstand morrelt aan onze behoefte om ons met elkaar te verbinden. Het maakt ons bewust van hetgeen we missen en alleen al daarom is deze crisis naast pijnlijk ook zinvol.

Kijk naar de vele sociale initiatieven en samenwerkingsverbanden die ontstaan en een VN chef die oproept om alle oorlogen voor nu te onderbreken. Zelfs hackers beloven om de zorg met rust te laten. Natuurlijk voor zolang als het duurt, maar veel van wat er nu ontstaat zal blijven hangen en verder evolueren omdat het geënt is op een diep verlangen naar eenheid, naar Thuis.

Trauma, heftige gebeurtenissen en ander ongeluk hoeven niet altijd tot PTSS of depressie te leiden. Op den duur kan er na een crisis vaak juist succesvolle persoonlijke groei plaatsvinden – overigens ook bij PTSS en depressie. Mensen vinden een nieuwe betekenis en zinvolheid in hun leven en ontwikkelen een enorme veerkracht. Dat betekent niet dat de pijn en het verdriet weg is. Dat mag er zijn, net zolang als het duurt. Het betekent wel dat je je helemaal durft te laten raken en met een open hart de uitdagingen aangaat. Ondanks, of misschien wel dankzij de shit waar je in zit. Mensen bedenken en doen de mooiste dingen vanuit de pijn die ze hebben meegemaakt.

Het gaat er om dat je je voorneemt het voortaan anders te doen omdat je wakker bent geworden naar een ander, dieper perspectief. Het perspectief van verbinding, van samen. Het besef van iets dat groter is dan onszelf. En dat is wat we nu nodig hebben.